Şu an
Rusya Federasyonu Altay Özerk Bölgesinde yaşayan Türklerden
derlenmiş olan Maaday- Kara
destanı, Şamanist düşünce doğrultusunda bu dünyayı ve öbür
dünyayı algılamaya çalışan bir toplumun ürünüdür. Olaylar üç
farklı boyutta gelişir: yeryüzü, yeraltı ve gökyüzü. Yeryüzü
( Aylı ve Güneşli Altay) canlıların yani Maaday- Kara’nın
yaşadığı mekândır. Yeryüzünde ayrıca Maaday- Kara’yı esir
eden ve yeraltı tanrısı Erlik-Beyin kızı ile evli olan Kara
Kula Kağan yaşamaktadır. Kara-Kula’nın yaşadığı yer, yeraltı
dünyası gibi tasvir edilse de yeryüzündedir ve açılıp
kapanan dağların arkasındadır. Esas yeraltı dünyası ise
Erlik-Bey’in yaşadığı ve ölen insanların, yeryüzünde
(dünyada) işlemiş oldukları suçlara göre cezalandırıldıkları
bir mekân olarak geçer. Gökyüzü ise insan ötesi bir boyut
olarak algılanır ve detaylı olarak işlenmez, üç boyut olarak
algılanan bu dünyanın kapıları birbirine kapalı değildir.
Birinden diğerine gitmek ve dönmek mümkündür.
Maaday-
Kara destanı iki bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, Kara-
Kula’nın yaşlı bahadır Maaday- Kara üzerine hücum
anlatılmakta, obasının yerle bir edilişinden, halkının esir
edilip götürülüşünden bahsedilmektedir. İkinci bölümde
Maaday- Kara’nın oğlu Kögüdey- Mergen’in babasını ve halkını
kurtarmak için verdiği mücadeleler ile çıktığı evlenme
yolculuğu anlatılmaktadır. Son bölüm ise Kögüdey-Mergen’in
yeraltı dünyasına yaptığı yolculuktan oluşmaktadır